Türkmenistan — kuwwatly energetika döwleti

04:05 05.08.2025 1471

https://www.oilgas.gov.tm/storage/posts/14672/original-16890eddce982f.jpg

Jemgyýetimizde sarp ediş bazary üçin düşewüntli, arzan, amatly we döwrebap bolan senagat pudaklaryna, durmuş-medeni ulgamlara, halk hojalygynyň önümçilik medeniýetine gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmeleriniň kuwwatly binýady çalt ornaşýar.

Türkmenistan tebigy baýlyklaryň uly goruny özünde jemleýär. «Ýaşyl» energiýa düşünjesi jemgyýetde tükeniksiz tebigy çeşmelerden emele gelýän, daşky gurşawda yzygiderli bolup geçýän hereketlerden tehniki hem-de senagat taýdan täze nusgalarynyň taýýarlanmagyny we energiýanyň goşmaça güýjünden peýdalanmagy aňladýar. «Ýaşyl» energiýa ýaşaýşyň täze, sagdyn, köptaraply medeni ösüşiniň hereketlendirijisi hökmünde galkynyşlaryň gözbaşy bolup arşa galýar, halklaryň hyzmatdaşlygynyň netijeli diplomatik guraly bolup dabaralanýar. Ýer ýüzünde Diýarymyzyň howa gurşawy, suw strategiýasy, energetika syýasaty, ekologiýa medeniýeti boýunça milli we ählumumy başlangyçlary, elektron senagatynyň ösüşi boýunça tejribeleri, sanly ulgam boýunça işewür ösüşleri ýokary bahalanýar.

Dünýäde häzirki wagtda sarp edilýän energiýa çeşmeleriniň hereketiniň 20 göterimine gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmeleri gatnaşýar. Ekologiýa taýdan arassa, dowamly, amatly we durnukly häsiýetleri özünde jemleýän gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmeleriniň görnüşleri ýangyçlardan emele gelýän zyňyndylaryň 30 göterim möçberde azalmagyna, ykdysady-innowasion ösüşleriň, ýagtylygyň we tebigat gözellikleriniň 15 — 40 göterim möçberde artmagyna getirýär. «Ýaşyl» ykdysadyýet daşky gurşawyň hapalanmagynyň we ekologik howplaryň öňüni almakdyr, tebigat bilen deňagramly we sazlaşykly ýaşamak medeniýetidir, islegleriň täze görkezijisidir, adamzadyň gündelik ykbalyna aýawly çemeleşmek sungatydyr, howanyň, topragyň, suwuň we zähmetiň goralmagydyr, tygşytlanmagydyr, arassalygydyr.

Mähriban Watanymyzda gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmeleriniň, «ýaşyl» energiýanyň, «ýaşyl» tehnologik binýadyň we «ýaşyl» ykdysadyýetiň netijeliligini ýokarlandyrmak hem-de olaryň ätiýaçlyk gorlaryny döretmek maksady bilen 40-a golaý täze kanunçylyk namalaryň, kadalaşdyryjy hukuk resminamalaryň tassyklanmagy bu ugurda ösüşleriň depgininiň kämilleşmegine uly badalga berdi. Türkmenistanyň dünýäde we sebitde gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmeleriniň ulanmak, ösdürmek, energiýanyň tygşytly we ygtybarly usulyýet toplumyny kemala getirmek, täze tehnologik parklary, merkezleri döretmek maksady bilen halkara konwensiýalaryň we şertnamalaryň onlarçasyna goşulmagy, güneşli ülkämizde bu ugurda uly maksatnamalaryň, iri taslamalaryň üstünlikli alnyp barylmagy köpleri guwandyrýar.

Ýurdumyzda «Altyn asyr» Türkmen kölüniň, Balkan welaýatynda Gün we ýel garyşyk stansiýasynyň gurluşygy sebitlerde «ýaşyl» energiýanyň synag merkezleriniň hereket etmegi, Arkadag, Aşgabat, Awaza şäherlerinde «ýaşyl» ykdysadyýetiň täze, kämil, önümçilik, innowasion tehnologik binýatlarynyň, bitewi, kuwwatly elektrik stansiýalaryň gurluşygy, ylmy-önümçilik synag merkezlerinde Gün kollektorlarynyň we kadastrlarynyň, ýel elektrik stansiýalarynyň taslamalarynyň hereket edip başlamagy, pudaklaryň sanlylaşdyrylmagy, Owadandepede zeminde gazdan ekologik taýdan arassa EKO-93 kysymly benzin öndürýän ilkinji zawodyň gurulmagy, ähli senagat kärhanalarynda howany arassalaýjy täze tehniki serişdeleriň oturdylmagy, şäher gurluşyk medeniýetine döwrebap çözgütli, täsin inženerçilik sanly-maglumat aragatnaşyk ulgamynyň, elektron senagatyň, dizaýn däpleriniň täze görnüşleriniň ornaşdyrylmagy, tokaý, bagçylyk zolaklarynyň möçberleriniň giňeldilmegi energiýanyň gaýtadan dikeldilýän çeşmeleriniň ösüşi bilen berk baglanyşyklydyr. Bu şöhratly ädimler, taryhy üstünlikler ählumumy energiýa geçmek şertlerinde Türkmenistanyň ykdysadyýetiniň bäsdeşlige ukyplydygyny, zamanabap ösýändigini aýdyň dabaralandyrýar, halkara hyzmatdaşlygynda işjeňlik ornunyň ýokarydygyny görkezýär.

Dädebaý PÄLWANOW,
Görogly etrap häkimliginiň hünärmeni.

Başga makalalar
162c6778aed2bc.jpeg
Energetika hyzmatdaşlygyny ösdürmek — Azerbaýjanyň wekiliýeti bilen duşuşygyň üns merkezinde

Çarşenbe güni Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginiň binasynda wise-premýer, Türkmenistanyň Daşary işler ministri Raşid Meredowyň Aşgabada iş sapary bilen gelen Azerbaýjan Respublikasynyň Ykdysadyýet ministri Mikail Jabbarowyň baştutanlygyndaky wekilýet bilen duşuşygynda energetika ulgamynda ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygy ösdürmegiň mümkinçilikleri ara alnyp maslahatlaşyldy. Bu barada Türkmenistanyň daşary syýasat edarasynyň saýty habar berýär.


16761319e46c6a.jpg
Türkmenistanyň DIM-niň ýolbaşçysy Eýranyň energetika ministri bilen energetika we gaz pudagynda hyzmatdaşlygy maslahatlaşdy

Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginde Raşid Meredow bilen Eýranyň Energetika ministri Abbas Aliabadiniň arasynda geçirilen duşuşykda energetika we gaz pudaklarynda ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň meseleleri maslahatlaşyldy diýip, türkmen daşary syýasat edarasynyň saýtynda habar berilýär.


162c67b3f2ee07.jpeg
«Halkara ulag-üstaşyr geçelgeleri: özara baglanyşyklylyk we ösüş» Halkara maslahaty 18-20-nji iýulda geçiriler

18-20-nji iýulda Aşgabatda «Halkara ulag-üstaşyr geçelgeleri: özara baglanyşyklylyk we ösüş» Halkara maslahaty geçiriler. Forumyň maksady pandemiýadan soňky dikeldiş boýunça ileri tutulýan meseleleri maslahatlaşmak, halkara daşamalar ulgamynda täze şertlere uýgunlaşmak we netijeli halkara ulag-üstaşyr geçelgelerini ösdürmek bolup durýar.


1676115876ff66.jpg
Türkmenistanyň Prezidenti ABŞ-nyň işewür toparlarynyň wekilleri bilen hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlaryny maslahatlaşdy

16-njy dekabr Prezident Serdar Berdimuhamedow Türkmen-amerikan işewürlik maslahatyna gatnaşmak üçin ýurdumyza gelen ABŞ-nyň işewür toparlarynyň wekilleri bilen hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlaryny maslahatlaşdy diýip, TDH habar berýär.


162c569adc18de.jpeg
Mohammed Barkindo: erkin çykaryş kuwwatlyklary taryhda iň pes ýagdaýda, syýasy çözgütler zerur

Gazylyp alynýan ýangyçdan el çekmäge çagyryşyň netijesinde pudaga doly maýa goýmazlyk zerarly 62 ýyllyk taryhyň dowamynda OPEC ýurtlarynyň erkin çykaryş kuwwatlyklary iň pes ýagdaýda, bazarda nebit ýetmezçiliginiň meselesini çözmek üçin syýasy çözgütler zerur. Bu barada OPEC-iň Baş sekretary Mohammed Barkindo 5-nji iýulda Nigeriýadan geçen maslahatyň açylyşynda eden çykyşynda belledi. Görlüp oturylsa, bu Mohammed Barkindonyň köpçüligiň öňünde iň soňky çykyşy boldy. Ol şol gün gije aradan çykdy.